Okul Öncesi Dönemde Görülen Davranış Problemleri ve Aile Etkisi

Okul Öncesi Dönemde Görülen Davranış Problemleri ve Aile Etkisi

Okul öncesi dönemde görülen davranış problemleri ve aile etkisi…Çocuğun doğumu ile birlikte yeni bir serüvenle ailede eğitim de başlar. Ailenin içinde bulunduğu sosyal çevreye ait faktörler, çocuğun davranışlarının olumlu olmasını veya olumsuz olmamasını etkiler. Bunlar;

• Anne-babanın çocukla iletişim biçimi,
• Boşanma,
• Eşler arası olumsuz tutumlar,
• Ebeveynlerden birinin ya da ikisinin yoksunluğu,
• Ailenin ebeveyn olma becerileri,
• Ailenin çocuk gelişimine ve problem çözmeye ait bilgi birikimi; çocuklarda problem davranışların görülmesini ve derecesini etkileyebilmektedir.

Okul öncesi dönemde problem davranışların neler olduğuna bakacak olursak;

1. Uyku sorunları,
2. Temizlik-tuvalet,
3. Yemek yeme problemleri,
4. Tırnak yeme, parmak emme,
5. Söz dinlememe,
6. İnatçı tavırlar,
7. Korku, kaygı ve kıskançlık,
8. Sosyal ortamlardan uzak durma isteği,
9. Başkalarına ait eşyaları izinsiz alma,
10. Saldırganlıktır. Okul öncesi dönemde görülen davranış problemleri…

0-6 yaş arasında genel olarak görüldüğü ifade edilen yukarıdaki davranış problemlerinden bazıları okul öncesi(erken çocukluk) dönemine ait geçici özellikler gösterir. Dönemsel gelişim özelliklerinden dolayı izinsiz eşya alma, aidiyet kavramını bilmediği için tüm çocuklarda görülebilir. Çocuk sevdiği eşyaya sahip olmak isterse alabilir. Problem görüldüğü zaman aşırı sert tepki gösterilmeden, yaptığının yanlış olduğu anlatılmalıdır. İnatçılık, yine dönemsel olarak çocuklarda karşımıza çıkacaktır. Bağımsızlık istekleri ile her şeyi kendi başlarına yapma arzusu ve ebeveynlerinin yardımlarını reddetme eğilimi göstereceklerdir. Bu durum karşısında ebeveynler çocuk ile çatışmaya girmeden orta yolu bulmalıdır.

Peki problem davranışlara sahip çocuklar hangi özellikleri gösterir?

Problem davranışa sahip çocuklar; huzursuzluk, güvensizlik, dikkatsizlik, korkaklık, duygusal açıdan dengesizlik ve akademik başarısızlık gösterirler.

Problem davranışlara yönelik uygun eğitim verilmediğinde bu tür olumsuz durumlar çocuklarda kalıcı hale gelerek kişiliklerini oluşturur. Ebeveynlerin kendi kaygı ve olumsuz tutumlarını çocuklarına yansıtması sonucu, çocukların da aynı kaygıları ve davranışları gösterdiği gözlenir.

Gösterilen problem davranışlar ile başa çıkmak için aile hangi tutumları sergilemelidir?

Davranış; doğuştan sonra kazanılır ve çevre etkisi ile kalıcı hale gelir. Bu sebeple ailelerin çocuklarına yol gösterici ve model olduğunu bilmesi gerekir. Çocukla olumlu ilişkiler kurmak, sevginizi yeterince göstermek ve hissettirmek, evin içinde yapıcı disiplin ortamı oluşturmak, çocukların enerjilerini atabileceği faaliyetlere yönlendirmek veya birlikte gerçekleştirmek, olumsuz durumları engelleme açısından çocuğunuza yapabileceği sorumluluklar vermek, çocukların sosyal becerilerini artırarak kendilerini ifade etme güçlerini desteklemek okul öncesi dönemde görülen problem davranışları en aza indirecektir.

Çocuklarda davranış problemleri, erken çocukluk dönemine bağlı olarak görüldüğü gibi bazı nedenlere bağlı olarak da görülmektedir. Çocukların davranış problemlerini ortadan kaldırmak istiyorsak; önce bu davranışı neden sergilediğine bakmalıyız. Çocuklarda dikkat çekmek, kızgınlıklarını belli etmek, cezadan kaçmak, arkadaş kazanmak, ailedeki bir davranışı örnek almak gibi nedenler davranış problemine sebep olabilir. Nedenleri ortadan kaldırırsanız, problem davranışların önüne geçmiş olabilirsiniz.Okul öncesi dönemde görülen davranış problemleri…

Ayşegül AKKUŞ-Özel Eğitim Öğretmeni

Okul Öncesi Çocuklara Nasıl Davranmalı