Anlatım Yönünden Cümleler Konu Anlatımı
Anlatım Yönünden Cümleler Konu Anlatımı;
Anlatım Yönünden Cümleler;
Nesnel anlatım:
Kişiden kişiye değişmeyen, gözleme dayalı, duygu ve izlenimlere kapılmadan oluşturulan cümlelerdir. Göz-lenebilen, ölçülen, kısaca kanıtlanabilen yargılardır.
Daha çok açıklama yazılarında görülür.
Örnek
- İki şiir bir de hikâye kitabı yayımladı.
- İlk romanı yirmi bir yıl önce piyasaya çıktı.
- Türkiye’nin yüz ölçümü Yunanistan’dan büyüktür.
- Yolculardan biri bu sırada gazete okuyordu.
- Onun ilk hikâyesi İpekli Mendil adını taşır.
- Yazar, bu romanında insanın iç dünyasından çok doğayla olan ilişkisini ele alıyor.
- Büyükler için hazırlanan bu kütüphaneden çocuklar da yararlanıyor.
Öznel Anlatım:
Kişiden kişiye değişen, duygulara ve izlenimlere da-yanan yargılardır. Doğruluğu veya yanlışlığı kişiye göre değişir. Kişisel değerlendirmelere dayanır. Daha çok deneme türü yazılarda bulunur.
Örnek
- Hikâyelerindeki uzun cümleler insanı usandırıyor
- Şiirleri yıllarca gençlerin dilinden düşmemiştir.
- İstanbul’u sevmemek elde değil.
- Kısa ve süssüz cümlelerle insanı büyüleyen, şaşırtan güzellikleri yaratmayı bilmiştir.
- Can kelimesi dilimizin en lezzetli kelimelerinden biridir.
- Yolculuğum çok sıkıcı geçti.
Doğrudan Anlatım:
Başkalarına ait cümleleri hiç değiştirmeden olduğu gibi aktarmaktır. Bu tür aktarmalar genellikle tırnak işareti içinde belirtilir.
Örnek:
- S. Kemal Yetkin: ”Romancı için gerçek dünya, içinde kahramanların yaşadığı, geliştiği, öldüğü dünyadır.” diyor.
- “Savaş önlenmezse bilim, toplumu insanoğlunun şimdiye kadar görmediği bir yıkıma sürükler.”
(Bertrand Russel ) - “Hayatta en hakiki Mürşid ilimdir” diyor Atatürk
- Ertesi gün buluşmak üzere ayrıldık, dedi.
- Ne civarda bir köy var, ne bir evin hâyâli . Sonun ademdir, diyor insana yolun hali.
Dolaylı Anlatım:
Başkalarına ait cümleleri, sözleri, içeriğini değiştirme-den, kendi cümlemiz olarak aktarmaktır. Böyle cümle-ler genellikle “söyledi”, “dile getirdi” “belirtti” sözleriyle biter.
Örnek:
- Ertesi gün buluşmak üzere ayrıldıklarını söyledi.
- Sıcakların bir süre daha etkili olacağı belirtildi.
- Gençler, iş bulmanın zorluklarını dile getirdiler.
- Şair, uyak ve biçimin şiir için gerekli ve yeterli şart olmadığını ileri sürüyor bu yazısında.
Dolaylama/Süsleme:
Bir düşünceyi, yargıyı, eylemi, durumu… gerçek anlamdaki sözcüklerle değil, süslü ve mecazlı sözlerle anlatmaktır. Daha çok incelik, kibarlık, espri, şaka veya süslü anlatım amacıyla yapılır.
Örnek:
- “Öldü.” Sözü yerine,
Cennet bahçelerinin yolunu tuttu.
Rahmetli oldu.
Ramazan ayında ecel şerbeti ile iftar etti.
Hayat mumunun alevi söndü.
Temiz ruhu vücudunun kirli elbisesinden kurtuldu, denir.
Tanımlama:
Bir nesne, varlık ya da kavrama ait ayırt edici özellikleri belirten cümlelerdir. Tanımlama aynı zamanda bir anlatım yöntemidir. Daha çok bilimsel içerikli açıklama yazılarında görülür. Sözlüklerin bütün maddeleri tanımlamaya örnek oluşturur.
Örnek
- Suyun topraktan kaynadığı yere de göz denir.
- Dize sonlarındaki ses benzerliklerine kafiye (uyak) denir.
- Kalem, yazı yazmaya yarayan araçtır.
Anlatım Yönünden Cümleler
Anlamına Göre Cümleler ve Örnekleri
Sık Kullanılan Deyimler (Anlamları, Örnek Cümleler)
Söz Sanatları (Edebi Sanatlar) 2. Bölüm
Henüz yorum yapılmamış.