Deniz Kelimesine Türk Edebiyatında Yüklenen Anlamlar

Deniz Kelimesine Türk Edebiyatında Yüklenen Anlamlar

Deniz Kelimesine Türk Edebiyatında Yüklenen Anlamlar;

İnsan varoluşundan beri kendinden daha büyük, daha güçlü, daha etkili olan nesnelere, doğal mekanlara karşı yoğun bir ilgi duymuştur. Doğal mekanları zaman zaman tanrı gibi görecek kadar yücelten insanlar zaman içerisinde bu doğal mekanlara farklı farklı manalar yükledi. Duyguları ile doğal mekanlar arasında bağdaş kuran insanlar zamanla farklı farklı imgeler oluşturmaya başladı. Özellikle de şiir de bu imgeleri daha çok görmekteyiz. Bu imgelerden belki de en önemlilerinden bir tanesi “deniz” dir. Peki deniz deyince aklımıza ne geliyor.

Deniz Kelimesine Yüklenen Anlamlar

• Özgürlük
• Tuz
• Yosun Kokusu
• Martılar
• Sahil
• Kum
• Güneş
• Püpür püfür temiz hava
• Balıklar
• Dalgalar
• Huzur
• Sesszilik
• Mutluluk
• Özlem
• Ayaklarını denize uzatıp iç sesini dinlemek
• Yüzmek
• Mavilik
• Gün batımını izlemek

Yukarıda ki anlamlardan, imgelerden belkisi de en önemlisi “özgürlük” ve “huzur” ,imgeleridir. Türk edebiyatında bir çok şiirde de bu imgeler hemen gözümüze çarpar.

Türk edebiyatındaki deniz temalı şirlere baktığımız da da bu şiirlerde denize çok değerli anlamlar yüklendiğini hemen görmekteyiz.

Şimdi İsterseniz içinde “deniz” imgesi geçen şiirlerimizden bazılarına bakalım.

Denizle İlgili Şiir Örnekleri

• “Hayret denizi âlemi gark etdi Şeyhî’yâ/ Kanı necat bulmağa hikmet sefînesi”/ Şeyhî
• Denize dönmek istiyorum!
  Mavi aynasında suların:
  boy verip görünmek istiyorum!
  Denize dönmek istiyorum!

(Nazım Hikmet)

• Bu akşam vakti deniz
  O bütün hasretimiz
  Sanki gelmiş de dile
  Nedametin sesiyle
  Çarparak kayalara
  Yetmez mi, diyor deniz
  Karada çektiğiniz?

(Cahit Sıtkı Tarancı)

• Bakakalırım giden geminin ardından;
  Atamam kendimi denize, dünya güzel;
  Serde erkeklik var, ağlayamam.

(Orhan Veli Kanık)

• Hasreti denizlerin,
  Denizler kadar derin.
  Ve o kadar bucaksız.

(Necip Fazıl Kısakürek)

• Bir denizde bir akşam gittim ölümü
  Yosunlar rüzgârlar gözleriyle balıkların

         Hala saçlarıma takılmış bulurum
         Bir balığın pullarını ve tuzu

(İlhan Berk)

• Deniz ufkunda batan güneş
  Ve keskin çığlığı kuşların;
  Rabbim bu uğultu, bu ateş
  Ve ümitsiz uçuşların
  Doldurduğu akşam havası,
  Akşamın mercan dallar gibi
  Suda olgunlaşan rüyası…

(Ahmet Hamdi Tanpınar)

Yukarıda verilen şiirlerden de görmekteyiz ki edebiyatımızda şiire büyük anlamlar yüklenmiştir. Kimi zaman şairin hayali olmuştur kimi zaman da umudu. Özgür hissetmiştir içinde deniz geçen şiirlerde.

Peki sizin bildiğiniz deniz temalı şiir var mı? Yorumlar kısmına yazabilirsiniz.

Değerler Eğitimi

Deniz Denince Aklınıza Neler Geliyor

Çevreyi Korumaya Yönelik Dernek ve Vakıflar